Pedagog szkolny, Pedagog specjalny

Konwencja o Prawach Dziecka jest dokumentem o szczególnych walorach edukacyjnych ze względu na proponowany katalog praw. Konwencja dotyczy dzieci i młodzieży od urodzenia do 18-tego roku życia. Została uchwalona jednomyślnie przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych w dniu 20 listopada 1989 roku. Do praktycznego zastosowania weszła od 2 września 1990 roku.W Polsce zaczęła obowiązywać od 30 września 1991 roku.

Z Konwencji wynika status prawny i społeczny dziecka, który określono na podstawie czterech uogólnionych stwierdzeń:

1. Dziecko jest samodzielnym podmiotem. Jednak ze względu na swoją naturalną niedojrzałość fizyczną i psychiczną powinno być otoczone szczególną opieką wychowawczą i ochroną prawną.

2. Dziecku należy się poszanowanie, przede wszystkim jego tożsamości, godności i prywatności.

3. Rodzina jest najlepszym środowiskiem wychowawczym dziecka.

4. Państwo powinno wspierać rodzinę, a nie wyręczać ją w jej funkcjach.

Tworząc Konwencję o Prawach Dziecka kierowano się głównie następującymi zasadami:

1. Zasada dobra dziecka – wszystkie działania na rzecz dziecka są w najlepiej pojętym jego interesie.

2. Zasada równości – wszystkie dzieci są równe wobec prawa.

3. Zasada poszanowania praw – wszystkie dzieci mają prawo do optymalnego rozwoju i wychowania.

4. Zasada pomocy państwa w zabezpieczeniu odpowiednich warunków socjalnych i zdrowotnych rodziny.

Prawa dziecka wyrażone w Konwencji stanowią cztery następujące grupy:

1. Prawa osobiste – do życia, rozwoju, tożsamości (nazwisko, obywatelstwo, wiedza o swoim pochodzeniu), nauki, prywatności, godności, szacunku, nietykalności osobistej, wyznawania własnych poglądów, religii, występowania we własnym imieniu w sprawach administracyjnych i sądowych, wychowania w rodzinie i kontaktów z rodzicami, wolności od przemocy fizycznej i psychicznej.

2. Prawa socjalne – do odpowiedniego standardu życia, ochrony zdrowia, zabezpieczenia socjalnego, wypoczynku i czasu wolnego.

3. Prawa kulturalne – do nauki (bezpłatna i obowiązkowa w zakresie szkoły podstawowej), korzystania z dóbr kultury, informacji, znajomości własnych praw.

4. Prawa polityczne – do stowarzyszania się i zgromadzeń w celach pokojowych.

Konwencja o Prawach Dziecka ma preambułę (wstęp wyjaśniający) i tekst stanowiący, który zawiera 54 artykuły.

O prawach dziecka

Niech się wreszcie każdy dowie
I rozpowie w świecie całym,
Że dziecko to także człowiek.
Tyle że jest mały.
Dlatego ludzie uczeni,
Którym za to należą się brawa,
Chcąc wielu dzieci los odmienić,
Stworzyli dla was mądre prawa.
Więc je na co dzień i od święta, próbujcie dobrze zapamiętać:
Nikt mnie siłą nie ma prawa zmuszać do niczego,
A szczególnie do zrobienia czegoś niedobrego.
Mogę uczyć się wszystkiego, co mnie zaciekawi
I mam prawo sam wybierać, z kim się będę bawić.
Nikt nie może mnie poniżać, krzywdzić, bić, wyzywać
I każdego mogę zawsze na ratunek wzywać.
Jeśli mama albo tata już nie mieszka z nami,
Nikt nie może mi zabronić spotkać ich czasami.
Nikt nie może moich listów czytać bez pytania,
Mam też prawo do tajemnic i własnego zdania.
Mogę żądać, żeby każdy uznał moje prawa,
A gdy różnię się od innych, to jest moja sprawa.
Tak się w wiersze poukładały,
Prawa dla dzieci na całym świecie,
Byście w potrzebie z nich korzystały,
Najlepiej jak umiecie.

Marcin Brykczyński „O prawach dziecka”

Tworząc stronę korzystano z Biblioteczki Terenowego Komitetu Ochrony Praw Dziecka w Częstochowie Konwencja o Prawach Dziecka, Częstochowa 1996